KOMUNIKAT STYCZEŃ / LUTY 2025

W dniu 16 lutego (niedziela) o godz. 10.30
w kościele Środowisk Twórczych
Św. Andrzeja Apostoła i św. Brata Alberta (pl. Teatralny)
odprawiona zostanie Msza Św. w intencji
śp. MONIKI TARKOWSKIEJ
(zmarłej w dn. 16 stycznia br.)
Mszę odprawi ks. bp prof. Michał Janocha
Klub Kostiumologii i Tkaniny Artystycznej zaprasza na spotkania:
28 lutego (piątek) o godz. 18.00 – dr Anna Straszewska (ISPAN), Hiszpański strój koronacyjny Stanisława Augusta Poniatowskiego – geneza i znaczenie
21 marca (piątek), o godz. 18.00 – dr hab. Monika Stachurska, Konserwacja zespołu odzieży grobowej z kościoła Dominikanów w Wilnie
Zarząd Główny SHS zaprasza na spotkania:
26 lutego (środa) o godz. 17.30 odbędzie się kolejne spotkanie Akademii Fukierowskiej – Sonia Kisza wygłosi wykład Czy historia sztuki może pomóc w walce o równość płci
27 lutego (czwartek) o godz. 12.00 – promocja książki Biżuteria w Polsce: nowożytność i czasy nowsze
Promocję uświetni wykład dr Magdaleny Piwockiej i Dariusza Nowackiego (Zamek Królewski na Wawelu): (Nie całkiem) utracone dzieło Antoniego Strzałeckiego
* * *
Klub Kostiumologii i Tkaniny Artystycznej przy Oddziale Warszawskim SHS
organizuje sesję jubileuszową Metody badań nad ubiorem, kostiumem i modą
10 października 2025
W 2025 r. mija 60 lat, odkąd prof. Jerzy Kowalczyk i dr Maria Żukowska powołali do życia Klub Kostiumologii i Tkaniny Artystycznej przy Oddz. Warszawskim SHS. Nadało to ramy działania zrzeszonym w Klubie badaczom i badaczkom, którzy w dużej mierze traktowali badanie dawnych ubiorów jako pomocniczą dyscyplinę dla historii sztuki. Przede wszystkim znajomość zmiennych w czasie form ubiorów miała być pomocna w datowaniu zabytków i analizowaniu ich przekazu (rangi postaci, symboliki itp.). Dla analizy formy samych strojów przyjęło się natomiast posługiwanie kategoriami stylistycznymi, analogicznymi do przemian stylowych w sztuce.
Od tamtej pory kostiumologia wyemancypowała się jako samodzielna dyscyplina. Wciąż jednak nie ma na żadnej polskiej uczelni swojej katedry, jak również nie istnieje w Polsce muzeum poświęcone tej dziedzinie. Z jednej strony jest to słabością dyscypliny, m.in. ze względu na problem usystematyzowania metod badawczych czy pojęć. Z drugiej jednak – jej siłą, ponieważ badaniami odzieży, stroju i mody zajmują się w Polsce przedstawiciele różnych dyscyplin: historii sztuki, historii, archeologii, etnologii, socjologii, antropologii, kulturoznawstwa, językoznawstwa czy nawet literaturoznawstwa, wnosząc różnorodne perspektywy i spojrzenia.
Jubileuszowa sesja ma na celu zestawienie i przybliżenie różnych metodologii stosowanych przez tych specjalistów i specjalistki – w studiach kostiumologicznych niezmiennie dominują kobiety, co samo przez się może być przedmiotem analizy, zwłaszcza, że dyscyplina ta – jako uważana za typowo kobiecą – często była deprecjonowana. Do udziału w konferencji zapraszamy osoby różnych specjalności, nie ograniczając się do powyżej zamieszczonej listy; mile widziane jest też np. spojrzenie konserwatorskie, najściślej związane z materialnością obiektu. Zależy nam, aby zaproponowane wystąpienia miały charakter wykraczający poza studium przypadku i podejmowały szerszą refleksję metodologiczną.
Zgłoszenia prosimy przesyłać do 30 kwietnia b.r. anna.straszewska@ispan.pl i joannawasilewska903@gmail.com
* * *
Oddział Warszawski SHS wraz z Muzeum Mazowieckim w Płocku i Instytutem Sztuki PAN, po cieszącej się dużym zainteresowaniem ubiegłorocznej sesji z cyklu „Polskie art déco” (14-15.10.2024) podjął decyzję o organizacji w roku 2025 specjalnej konferencji, związanej ze stuleciem paryskiej Wystawy Sztuk Dekoracyjnych. Poniżej przedstawiamy jej koncepcję z zaproszeniem do nadsyłania zgłoszeń.
STULECIE WYSTAWY PARYSKIEJ 1925
29 września 2025 r., Muzeum Mazowieckie w Płocku
Sesja o charakterze specjalistycznym, mająca na celu prezentację nowych ustaleń na temat polskiego udziału w paryskiej Exposition International des Arts Décoratifs et Industriels Modernes, 1925. Chcemy skupić uwagę na twórcach sukcesu sekcji polskiej, zachowanych projektach i eksponatach, rekapitulacji stanu badań i postulatach badawczych.
Jedyna konferencja poświęcona wystawie paryskiej odbyła się w Instytucie Sztuki PAN w 2005 r. Materiały zostały opublikowane, pod red. naukową prof. Joanny M. Sosnowskiej, w roku 2007. W ciągu ubiegłych od tego wydarzenia dwóch dekad, znacząco wzrosła wiedza na temat samej wystawy oraz polskiego działu, jego twórców i organizatorów. Ważną rolę w tym procesie odegrało Muzeum Mazowieckie w Płocku, organizujące (i publikujące) od lat tematyczne sesje poświęcone różnym aspektom polskiego art déco oraz prowadzące osobny oddział poświęcony temu stylowi.
Sesja będzie miała charakter spotkania w gronie badaczy art déco i polskiej sztuki międzywojnia. Planowana jest publikacja naukowa materiałów z sesji. Udział Instytutu Sztuki PAN zapewni odpowiedni poziom redakcyjny i punktację. Organizacja sesji w Muzeum Mazowieckim w Płocku, dysponującym nowoczesną salą konferencyjną i zapleczem technicznym, umożliwi nagrania wystąpień oraz zapoznanie z jedyną w Polsce wystawą stałą poświęconą sztuce art déco.
Z ramienia O/W SHS organizatorką sesji jest dr Katarzyna Nowakowska-Sito, na której adres mailowy (knsito@wp.pl) prosimy nadsyłać zgłoszenia z konspektem max. 1000 znaków do 30.04.2025. Z ramienia Instytutu Sztuki PAN sesję współorganizuje dr hab. Anna Kostrzyńska-Miłosz, Muzeum Mazowieckie w Płocku reprezentuje dyrektor placówki Leonard Sobieraj.
* * *
Miejsca sztuki. Od tradycyjnych muzeów do innowacyjnych form wystawiennictwa – LXXIII Ogólnopolska Sesja SHS
Lublin, 27-28 listopada 2025 r.
Kolejną, doroczną sesję SHS chcielibyśmy połączyć z przypadającym w 2025 r. jubileuszem 80-lecia działalności Instytutu Historii Sztuki KUL (obecnie Instytutu Nauk o Sztuce KUL). Jest to okazja do wspólnego namysłu nad jednym z najważniejszych obszarów aktywności historii sztuki, jakim jest prezentacja sztuk wizualnych. Tematyka zbiorów, kolekcjonowania i wystawiennictwa jest ściśle związana z rozwojem historii sztuki jako dyscypliny, która od końca XX w. do dzisiaj przeżywa szczególnie ożywioną refleksję teoretyczną i metodologiczną. Zwrot tzw. nowej muzeologii w istotny sposób akcentował ekspresję i sens kolekcji, jej potencjał narracyjny, czy też rozmaite interakcje z widzem. Na to zainteresowanie ekspozycją jako figurą retoryczną, tworzącą quasifilmowe sekwencje, nałożyły się innowacje technologiczne obecne w samej działalności muzealnej, jak i wypełniające przestrzeń ekspozycyjną, tworząc efekt immersji. Biorąc pod uwagę narastające wyostrzenie spojrzenia na problematykę muzealną, jak i materialną budowę/rozbudowę wielu instytucji muzealnych w wymiarze globalnym, w tym zwłaszcza niezwykle dynamiczne procesy wzrostu młodej muzeologii w Europie Środkowo-Wschodniej, proponujemy szerszą refleksję, która objęłaby zarówno historyczne wzory i pierwowzory „domu sztuki”, jak i perspektywy jego rewitalizacyjnej modyfikacji i ożywczego przeobrażania. Szczególne miejsca, kolekcje, całościowe projekty artystyczne, w różny sposób przyczyniały się do kształtowania pokazów, w XIX i XX w. wyznaczając różne profile ustanawiania kolekcji – od publicznych muzeów, gromadzących dzieła sztuki i pamiątki historyczne, poprzez całościowe kreacje artystyczne w duchu estetyzmu i funkcjonalizmu, wreszcie muzea typu block-buster oferujące gigantyczne przestrzenie wypełnione treścią transmitowaną w różnych mediach. W odwróconej perspektywie muzea i wypełniające je dzieła sztuki bywały przedmiotem obserwacji krytycznej, tematem malarstwa i grafiki, w tym niekiedy wizualnych komentarzy satyrycznych, jak też przedmiotem literackiego i eseistycznego opisu oraz nieustannej dokumentacji fotograficznej i filmowej, inspiracją, pretekstem i tłem dla działań performatywnych o charakterze artystycznym po rozmaite formy edukowania i aktywizacji publiczności. Dla naszych rozważań szczególnie ważne będą zindywidualizowane projekty, które zakorzenione były/są w określonych ramach kulturowych, zyskują swoje znaczenie poprzez ekspresję znaczeń, wynikających z kooperacji i współdziałania, tworzą istotne miejsca kulturowe. W swoich rozważaniach chcielibyśmy zaproponować taki wybór obszarów badawczych, które konfrontują uniwersalizm z regionalizacją, wynikają ze społecznych relacji i wzmacniają więzi społeczne, tworząc fragmentaryczne narracje, zamiast projektów całościowych. W tej postaci „dom sztuki”, muzeum jako archiwum, muzea fotografii, albo nawet model muzeum jako świątyni sztuki, dziewiętnastowieczny koncept The House Beautiful, stanowiący ideę zanurzonego w historii, ale nie poddanego chronologii doświadczania sztuki, nie muszą mieć zabarwienia anachronicznego, ale mogą łączyć innowacyjne metody wystawiennicze, konsekwentnie rozwijane plany kolekcjonerskie z wyrazistą retoryką, odnoszącą się do miejsca, przekładającego miejsce na wartości komunikacyjne z publicznością, wytwarzając poczucie zażyłości wpisane w tradycyjne znaczenia domu i sztuki. W tym samym stopniu interesujące są także procesy artystyczne realizowane w przestrzeni publicznej wzajemnie się przenikające i ustanawiające szczególne walory miejsca. Główne dukty problemowe konferencji obejmą: – architekturę muzealną i jej dynamiczne przemiany stylistyczne w XX i XXI wieku – historię wystaw i tworzenia kolekcji jako medium antropologii kulturowej – znaczenie artefaktu i dzieła w nowoczesnej ekspozycji muzealnej (jego dekontekstualizacji i rekonstektualizacji) – alternatywne przestrzenie i strategie wystawiennicze z uwzględnieniem niekonwencjonalnych miejsc prezentacji – nowatorskie formy pracy z kolekcją muzealną oraz inkluzywne działania kuratorskie i edukacyjne – zróżnicowane modele pozycjonowania muzeum w odbiorze społecznym – od świątyni sztuki, poprzez miejsce rozrywki po źródło przyjemności – nowe techniki i technologie w służbie wystawiennictwa Zapraszamy do wspólnej refleksji nad sztuką, miejscami i modelami jej wystawiania, jako efektem głębokich kulturowych interakcji.
Zgłoszenia na sesję prosimy wysłać do 30 maja na adres: sesja_shs2025@outlook.com Zgłoszenie powinno zawierać: imię i nazwisko, stopień/tytuł naukowy, afiliację, dane adresowe (e-mail, adres korespondencyjny), tytuł wystąpienia oraz abstrakt (maksymalnie 1800 znaków), na którego wygłoszenie przewidziane jest 20 minut. Lista referatów wyłonionych w trybie konkursowym zostanie ogłoszona do końca czerwca.
Komitet naukowo-organizacyjny: dr Elżbieta Błotnicka-Mazur, dr hab. Piotr B. Majewski, prof. UMCS, Jagoda Jaźwierska, prof. dr hab. Ryszard Kasperowicz, dr hab. Aneta Kramiszewska, prof. KUL, dr Agnieszka Kuczyńska, dr hab. Marcin Lachowski, prof. UW, prof. dr hab. Lechosław Lameński, Katarzyna Tur-Marciszuk
UWAGA!
Informujemy, że do końca lutego biuro Oddziału będzie czynne tylko we wtorki i czwartki, w godz. 14-17. W sprawach pilnych można kontaktować się wysyłając wiadomość na adres: ow.shs@shs.pl
Hologramy (znaczki) na legitymacje na 2025 r. można odbierać – po uiszczeniu składki członkowskiej – w biurze Zarządu Głównego (I piętro).
Przypominamy, że aktualna składka członkowska od 1 stycznia 2023 roku, wynosi: regularna – 10 zł miesięcznie (+5 zł Fundusz Pomocy Koleżeńskiej – dobrowolnie) = 120/180 zł rocznie; ulgowa – 5 zł miesięcznie (+2,5 zł FPK – płatność dobrowolna) = 60/90 zł rocznie
Numer rachunku bankowego Oddz. Warszawskiego: PKO BP 15 1020 1013 0000 0602 0206 6405
Zarząd O/W SHS uprzejmie prosi o aktualizowanie swoich danych osobowych i przesyłanie aktualnych adresów e-mailowych na adres biura O/W SHS: ow.shs@shs.pl
Za Zarząd OW
dr Artur Badach
Related Wpisy

Uroczystość w salonie muzycznym Zamku Sułkowskich
Fot. Oddz. Górnośląski i Biuro Prasowe Wojewody Śląskiego prof. Ewa Chojecka otrzymała Złoty Medal Zasłużony…

GRANICA OBRAZU
V Seminarium Metodologiczne Historii Sztuki im. Edwarda Aleksandra Raczyńskiego Zakład Historii i Teorii Badań nad…