W imieniu organizatorów – Stowarzyszenia Historyków Sztuki Oddział Kielecki oraz Biblioteki Uniwersyteckiej UJK w Kielcach – zapraszam do udziału w jubileuszowym X Seminarium Naukowym „Dwór Polski. Zjawisko historyczne i kulturowe”, które odbędzie się w Kielcach 6 i 7 listopada 2025 roku.  Będzie ono dedykowane pamięci dr. hab. Jana Leszka Adamczyka, prof. Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach i prof. dr. hab. Leszka Kajzera.

***

Kielecki Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki, dzięki pomocy Biblioteki Uniwersyteckiej UJK w Kielcach, postanowił po 18 latach wznowić organizacje kieleckich „seminariów dworkowych”. Podobnie jak dziewięć poprzednich edycji, obecna dziesiąta będzie miała charakter interdyscyplinarny, aby termin „dwór polski” był hasłem wywoławczym zachęcającym do dyskusji w ramach sześciu działów tematycznych: archeologicznego, historycznosztucznego, konserwatorskiego, muzealnego, ogrodowego i źródłoznawczego. W ich ramach zachęcamy uczestników do prezentacji badań dotyczących m.in.:

• wyników najnowszych badań architektonicznych i archeologicznych prowadzonych przy dworach lub na terenach założeń dworskich;
• archeologicznego obrazu kultury materialnej dworów rycerskich i szlacheckich na ziemiach polskich;
• standardów prowadzenia badań archeologicznych w obrębie założeń dworskich;
• wykorzystania archeologii ogrodowej w badaniach, konserwacji i rewaloryzacji ogrodów dworskich;
• źródeł rękopiśmiennych, drukowanych i ikonograficznych przydatnych do badań dziejów założeń dworskich;
• zbiorów archiwalnych i ikonograficznych dotyczących dworów i założeń dworskich przechowywanych w archiwach państwowych, instytucjach badawczych, muzeach, urzędach konserwatorskich oraz wyższych uczelniach;
• analiz wybranych źródeł opisujących dzieje założeń dworskich (studium przypadku);
• spuścizn osób zajmujących się badaniem, konserwacją lub projektowaniem dworów czy ogrodów dworskich;
• przemian typologicznych dworów rycerskich i szlacheckich na ziemiach polskich na przestrzeni wieków;
• wpływu traktatów architektonicznych i wzorców graficznych na architekturę, wystrój i wyposażenie dworów oraz zabudowań dworskich;
• wpływu sztuki krajów arabskich i Dalekiego Wschodu na architekturę, wystrój i wyposażenie dworów oraz ogrodów dworskich;
• historii przemian funkcjonalnych i stylistycznych kompozycji oraz architektury zespołów zabudowań dworskich (studium przypadku);
• znaczenia szaty architektonicznej „dworu polskiego” dla architektury polskiej okresu międzywojennego i socrealizmu;
• „długiego trwania” stylistyki dworskiej w polskiej architekturze mieszkalnej i publicznej ostatnich ośmiu dekad;
• roli traktatów ogrodowych, poradników gospodarczych, prasy codziennej i wzorców graficznych w projektowaniu i realizacji założeń ogrodowych;
• kolekcjonowania roślin egzotycznych i jego wpływu na skład gatunkowy ogrodów dworskich;
• dziejów przekształceń układu przestrzennego wybranych kompozycji ogrodowych (studium przypadku);
• treści ideowych wybranych założeń dworsko-ogrodowych (studium przypadku);
• aspektów konserwatorskich i wystawienniczych pojawiających się przy okazji przeznaczenia założenia dworskiego na cele muzealne;
• historii (omówienie okoliczności powstania i twórców) oraz współczesnego sposobu zarządzania (misji, koncepcji programowej i założeń strategicznych) muzeów mieszczących się w dworach szlacheckich;
• zabezpieczenia mienia podworskiego na terenie ziem polskich po zakończeniu II wojny światowej;
• zbiorów podworskich przechowywanych w polskich archiwach, muzeach i instytucjach kultury;
• dworu, ogrodu i założenia dworskiego jako przedmiotu ochrony prawno-konserwatorskiej;
• doktrynalnych podstaw konserwacji, restauracji i rekonstrukcji zabytkowych założeń dworskich;
• dziejów inwentaryzacji i prawnej ochrony dworów, ogrodów oraz założeń dworskich;
• standardów badań, dokumentacji i prac projektowych realizowanych w obrębie oraz przy elementach zabytkowego założenia dworskiego;
• modeli postępowania konserwatorskiego realizowanych przy zabytkowych założeniach dworskich.

Zgłoszenie uczestnictwa wraz z tematem i abstraktem wystąpienia w języku polskim (max. 2000 znaków) można nadsyłać na adres e-mail: shskielce@gmail.com do 28 października.

Preferowane będą wystąpienia problemowe, a nie przyczynkarskie. O przyjęciu referatu uczestnicy zostaną poinformowani do 29 października.

Organizatorzy nie pobierają opłaty konferencyjnej, a także nie zapewniają uczestnikom noclegu, wyżywienia i zwrotu kosztów dojazdu.

W 2026 r. zostanie wydana publikacja pokonferencyjna.

Komitet Organizacyjny: